Aktualności
Ciężki los Komisji Rewizyjnej w Kole Łowieckim
2012-06-04
Obowiązki komisji rewizyjnej w PZŁ określa statut , a w zakresie sprawozdawczości również ustawa o rachunkowości.
Zwykle do obowiązków komisji rewizyjnej należy nadzorowanie działań zarządu, zwoływanie walnego zebrania w razie bezczynności zarządu oraz opiniowanie sprawozdania finansowego (a często też merytorycznego).
Zwykle nie jest to jedyna jej funkcja. Jak ważny jest to organ można się przekonać w sytuacji kiedy zarząd nie wywiązuje się ze swoich obowiązków. Wtedy rola komisji wzrasta: zazwyczaj może ona zwołać nadzwyczajne walne zebranie oraz przeprowadzić szczegółową kontrolę działań zarządu. Bywa niestety, że „nadmierne” zainteresowanie ze strony komisji jest postrzegane jako „wtrącanie się” w działania zarządu i budzi podejrzenia a czasami wrogość zarządów.
A przecież nie muszą za tym stać złe intencje, tylko troska o dobro organizacji i czytelność zasad, które w niej obowiązują. Ważną funkcją komisji rewizyjnej jest też odpowiedzialność za poprawność sprawozdania finansowego stowarzyszenia wynikająca z ustawy o rachunkowości. Jeżeli członkowie komisji zatwierdzając lub opiniując sprawozdanie, nie wiedzą lub nie rozumieją co podpisują, to nie jest to dobra praktyka.
Co mówią przepisy o odpowiedzialności za sprawozdania organizacji?
Warto wiedzieć, co jest w sprawozdaniu, ponieważ przepisy ustawy o rachunkowości (art. 4a) mówią, że zarząd i członkowie organu nadzoru (np. komisja rewizyjna) są odpowiedzialni za to, aby sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności (tzw. sprawozdanie merytoryczne) były poprawnie sporządzone. Za błędy w tym względzie władze te mogą ponieść karę (art. 77 ustawy o rachunkowości).
Jeżeli zdarzy się, że w wyniku niesporządzenia sprawozdania lub sporządzenia sprawozdania z błędami organizacja poniesie szkodę (np. będzie musiała zapłacić karę do urzędu skarbowego lub zaległy podatek), to członkowie tych władz ponoszą również odpowiedzialność solidarną wobec swojej organizacji. Odpowiedzialność solidarna oznacza, że poszkodowane stowarzyszenie może żądać od każdego z członków zarządu lub komisji rewizyjnej całości lub części odszkodowania. Na przykład, jeżeli w komisji były trzy osoby i wspólnie wyrządziły szkodę, to wówczas można dochodzić od każdej z nich całego odszkodowania lub od każdej po 1/3.
Oprócz odpowiedzialności odszkodowawczej może też pojawić się odpowiedzialność karna. Jeżeli organizacja nie sporządzi sprawozdania lub gdy jest ono niepoprawne, zawiera nierzetelne dane lub jest sporządzone niezgodnie z przepisami, władzom organizacji (zarządowi i członkom organu nadzoru, np. komisji rewizyjnej) grozi kara grzywny, pozbawienia wolności do dwóch lat lub obie kary łącznie.
Jeżeli komisja rewizyjna (ale też zarząd) podjęła jakieś działania niezgodne ze statutem (lub niezgodne z innymi przepisami prawa), to będzie to działanie na szkodę organizacji.
Konsekwencje takich działań mogą być rozmaite, np. organizacja będzie musiała zwrócić dotację, zarówno straci pieniądze, jak i nadwyręży swoją wiarygodność. W takiej sytuacji nowy zarząd organizacji może dochodzić sądownie roszczeń od tych, którzy zawinili (np. od starego zarządu lub komisji rewizyjnej), czyli np. żądać zapłaty odszkodowania.
Jeśli szkodę wyrządziło kilka osób, działając wspólnie (np. cała komisja rewizyjna), obowiązuje tzw. zasada odpowiedzialności solidarnej (jej zasadę wyjaśniamy powyżej).
Podsumowując, członkowie komisji rewizyjnej w kole łowieckim , ponoszą odpowiedzialność za:
-
wywiązywanie się z obowiązków, które są związane z byciem członkiem/członkinią komisji rewizyjnej (np. przeprowadzenie kontroli działań zarządu, jeśli wymaga tego sytuacja),
-
poprawne i zgodne z prawem sporządzenie sprawozdania finansowego i z działalności,
-
działanie zgodne ze statutem i przepisami prawa, tak aby nie przyczynić się do wyrządzenia szkody organizacji,
-
dokładanie należytej staranności przy wypełnianiu swoich obowiązków z tytułu członkostwa w organie nadzoru.
Podsumowując , członkowie kół łowieckich, którzy mają pretensje do działań swoich zarządów mają również żal do komisji rewizyjnych, które w myśl przepisów miały czuwać nad prawidłowością pracy koła.
Komentarze
Jak się okazuje kwalifikacja ponoszonych przez koło łowieckie kosztów wywołuje wiele problemów. W rezultacie, koła łowieckie większość z nich błędnie przypisuje do kosztów statutowych. Mimo, iż koło koncentruje swoją działalność głównie na realizacji celów zapisanych w statucie PZŁ oraz ustawie „prawo łowieckie, to jednak nie wszystkie koszty, które ponosi na rzecz ich realizacji, mogą zostać zakwalifikowane jako koszty statutowe. Co istotne, należy również pamiętać o właściwej proporcji poszczególnych kategorii kosztów względem siebie. Czasem w kołach proporcja ta jest bowiem wyraźnie zachwiana.
Koszty występujące w działalności koła łowieckiego można zamknąć w czterech głównych grupach (kręgach kosztowych):
1. koszty realizacji zadań statutowych,
2. koszty administracyjne,
3. pozostałe koszty,
4. koszty finansowe.
Koszty realizacji zadań statutowych stanowią koszty, które koło ponosi w związku z realizacją celów dla jakich została powołana. Zalicza się do nich :
- czynsz dzierżawny, zgodnie z umową dzierżawy obwodu /-ów/;
- kwoty wpłacone do nadleśnictwa za niezrealizowanie pozyskania zwierzyny płowej;
- delegacje członków koła – (należy prowadzić ewidencję przebiegu pojazdów);
- składka koła od hektara dzierżawionych obwodów płacona do ZO PZŁ
- hodowlane zagospodarowanie łowiska ( uprawa poletek zgryzowych, zagospodarowanie łąk śródleśnych, wprowadzanie podszytów, rodzimych drzew owocowych, zakładanie remiz i sztucznych wodopoi itp.. )
- łowieckie zagospodarowanie obwodów (budowa i naprawa ambon, czatowni, paśników, uprawa poletek żerowych, uprawa pasów zaporowych, itp.. )
- Dokarmianie zwierzyny (koszty zakupu karmy, jej transport, koszt uprawy poletek produkcyjnych, zbiorów plonów itp.. )
- odszkodowania za szkody w uprawach rolnych
- organizacja polowań zbiorowych, polowań komercyjnych, odłowów zwierzyny
- szkolenia członków koła organizowane w ramach działalności statutowej
- darowizny (w tym współpraca ze szkołami i młodz. szk.), LOP i inn. organizacjami
Koszty administracyjne (ogólne) obejmują koszty poniesione na utrzymanie organizacji i są pogrupowane wg układu rodzajowego, tzn.:
· zużycie materiałów i energii,
· usługi obce,
· podatki i opłaty,
· wynagrodzenia,
· ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników,
· amortyzacja,
· pozostałe koszty administracyjne.
Do tego rodzaju kosztów można zaliczyć m.in. takie koszty jak:
· czynsz,
· energia,
· materiały biurowe ogólnego dostępu nie związane z realizowanymi projektami,
· wynagrodzenie strażnika łowieckiego
· wynagrodzenie księgowego,
· ubezpieczenie lokalu,
· ubezpieczenie sprzętu,
· amortyzacja,
· konserwacja lokalu,
· konserwacja sprzętu,
· opłaty sądowe.
Pozostałe koszty to takie, które nie kwalifikują się do kosztów realizacji celów statutowych, kosztów administracyjnych i kosztów finansowych. Odpowiadają one kategorii pozostałych kosztów operacyjnych występujących w jednostkach gospodarczych. Obejmują one w szczególności:
· odpisy z tytułu trwałej utraty wartości środków trwałych i wartości niematerialnych prawnych,
· koszty przekazania majątku na cele charytatywne,
· koszty odpisanych należności,
· koszty odszkodowań, kar i grzywien.
Koszty finansowe są to koszty operacji finansowych, takie jak:
· odsetki od kredytów i pożyczek,
· odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań,
o odsetki od zobowiązań budżetowych,
o wartość nabycia sprzedanych papierów wartościowych,
o ujemne różnice kursowe.
Część kół wychodzi z błędnego założenia, zaliczając wszystkie poniesione koszty do kosztów statutowych. Należy jednak pamiętać, że mimo działania w celu realizacji zadań statutowych nie wszystkie koszty ponoszone przez koło to koszty statutowe. Nie będą nimi np. koszty prowadzenia księgowości czy opłaty za obsługę rachunku bankowego, które są kosztami administracyjnymi.
Co istotne, należy również pamiętać o właściwej proporcji kosztów statutowych do administracyjnych. Czasem w kołach proporcja ta jest wyraźnie zachwiana. Tymczasem w dobrze zarządzanym kole łowieckim koszty statutowe powinny stanowić minimum 60% kosztów ogólnych. I jeszcze jedna uwaga, Składki członkowskie powinny pokrywać koszty dzierżawy obwodów i tenuty dzierżawnej do PZŁ.