Aktualności
Reintrodukcja kuropatwy w KKŁ
2025-04-11
Koleżanki i Koledzy,
W tym roku kontynuujemy reintrodukcję kuropatwy w naszych obwodach numer 202 i 204. Drastyczny spadek populacji dotąd utrzymującej się na stałym i niezagrożonym poziomie również na naszych terenach nastąpił w latach 90-tych XX wieku.
Wysokie temperatury latem, czy mroźne i snieżne zimy nigdy nie były dla tego gatunku problemem. Pewnym jest, że decydujący wpływ na tę sytuację miała gwałtowna intensyfikacja rolnictwa – maszyny rolnicze, chemizacja rolnictwa,, zagospodarowywanie dotąd nieużytkowanych rolniczo działek, likwidacja remiz, terenów łąk na których dzisiaj możemy spotkać m.in. pola kukurydzy, czy wiosenne koszenia skutkują ograniczeniem naturalnych schronień oraz dostępu do białka zwierzęcego w postaci larw i owadów, które są podstawą wyżywienia piskląt i na te czynniki niestety nie mamy żadnego wpływu.
Kolejnym czynnikiem i tutaj my, myśliwi możemy mieć swój udział jest ilość drapieżników w naszych łowiskach.
Odkąd w latach 90-tych rozpoczął się proces powszechnego szczepienia lisów przeciw wściekliźnie został wyeliminowany naturalny czynnik ograniczający ich populację. Jak wiecie w ostatnich dwóch sezonach dzięki zaangażowaniu członków KKŁ udało się pozyskać 222 lisy, a efekty w postaci rosnącej populacji zwierzyny drobnej, a w szczególności bażanta widzimy podczas niemal każdego pobytu w naszych łowiskach. Pozostaje jeszcze kwestia ptaków drapieżnych, gdzie z roku na rok obserwujemy stale rosnące populacje wielu gatunków – niestety na to również nie mamy wpływu.
Tej wiosny udało się wsiedlić kolejne stadka. Liczymy na to, że z czasem częściej niż dotychczas w naszych łowiskach usłyszymy „czyrykanie”, podobnie jak teraz w wielu miejscach naszych obwodów możemy usłyszeć pianie kogutów bażanta.
Poniżej zamieszczamy kilka migawek z tego wydarzenia, a korzystając z okazji chcemy przypomnieć Wam charakterystykę tego gatunku.
Kuropatwa w Europie występuje od wysp brytyjskich po Ural. Jest to nieduży ptak o długości ciała około 30cm i wadze około 300-400 gram. Skrzyłda są brązowe z jasnymi paskami układającymi się wzdłuż linii skrzydeł. Ma krótki ogon, a na spodzie ciała możemy dostrzec brązową podkowę.
Głowa jest częściowo brązowawo cętkowana, a dookoła oczu oraz pod dziobrem pomarańczowo ruda. U tych kuraków słabo widoczny jest dymorfizm płciowy, a rozróżenienie płci nie jest takie proste. Płeć możemy rozpoznać po piórach okrywowych skrzydeł, a także po upierzeniu głowy nad oczami, samczyk jest również nieznacznie większy.
Bardzo ciekawym w biologii tych ptaków jest fakt, że są one gatunkiem monogamicznym - na okres godów łączą się one w pary na całe życie.
Kuropatwy zimę (do około połowy stycznia) spędzają w stadkach rodzinnych w których skład wchodzą rodzice z rocznym przychówkiem oraz nieskojarzone w pary samce.Spotkane samotne kuropatwy to zazwyczaj wędrujące samczyki, które opuściły stado i poszukują kur co jest niezwykle ważne dla przetrwania gatunku.
Gdy skojarzone są już w pary to na początku kwietnia samiczka zakłada gniazdo, które starannie ukryte znajduje się na ziemi i jest zbudowane z suchych trwa i pierza.
Kura kuropatwy znosi do 20 jaj co zalicza je do gatunków jednych z najwięcej składających jaj spośród wszystki dziko żyjących ptaków w naszym kraju. Samo jajo waży zaledwie kilkanaście gram (jest podobne do przepiórcego i około dwa razy mniejsze od jaja bażanciego), a sam proces składania jaj może trwać nawet do 25 dni.
Na początku maja, kiedy samiczka zacznie je wysiadywać niezwykle rzadko opuszcza swoje gniazdo, a jej cierpliwości wielu mogłoby się uczyć. Samczyk w tym czasie stróżuje w okolicy gniazda alarmując swoim głosem o zbliżającym się niebezpiczeństwie.
Odgłosy kuropatw są bardzo charakterystycznym dźwiękiem, który nazywamy potocznie "czyrykaniem”. Wielkim zagrożeniem dla gniazd są m.in. drapieżniki oraz wiosenne koszenia np. łąk przez rolników, ale tutaj pojawia się kolejna ciekawostka, ponieważ kuropatwa w przypadku zniszczenia gniazda jest w stanie natychmiast założyć nowe gniazdo do którego znosi nowe jaja, choć zazwyczaj ich ilość jest mniejsza - taka sytuacja może trwać aż do lipca.
W pierwszej połowie czerwca odbywają się pierwsze lęgi, choć mogą one występować nawet do końca sierpnia, jeżeli pochodzą z późniejszych gniazd. Pisklęta ważą zaledwie po około 10 gram i w rodzinnym stadku będą przebywać, aż do następnej wiosny, kiedy w trakcie okresu godowego będą odłączać się od stada.
Młodymi kuropatwami opiekują się oboje rodziców zapewniając im odpowiednią temperaturę, schronienie, a maluchy od początku zdobywają pokarm same (głównie owady i larwy). Rosną bardzo szybko i już po około 100 dniach osiągają masę zbliżoną do dorosłego osobnika.W późniejszym okresie żywią się nasionami zbóż, traw i innych roślin.
Kuropatwy inspirowały również artystów, najbardziej znanym dziełem jest obraz Józefa Chełmońskiego z 1891 roku pt. Kuropatwy, który możemy oglądać w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Darz Bór!
Komentarze